Міні-музей “Наперад у мінулае” выступае  ў якасці крыніцы інфармацыі аб народных традыцыях, звычаях, мастацтве з дапамогай дакранання да рэчаў мінулага; усхвалявання агульначалавечых каштоўнасцяў, маральных пачуццяў, любові да роднага краю і гонару за яго. Міні-музей здольны ўплываць эмацыянальна, выклікаць пачуццё прыналежнасці, гістарычнай і тэрміновай еднасці; аб'ядноўвае адукацыйны працэс з рэальным жыццём, адчыняючы доступ непасрэдных назіранняў, знаёмствы з прадметамі і з'явамі, тым самым стварае ўмовы для фарміравання ў выхаванцаў пазіцыі зацікаўленнага даследчыка.

Міні-музей уяўляе сабой адлюстраванне жылога памяшкання, дзе сабраны сапраўдныя прадметы побыту і дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва.

Інтэр'ер жылога памяшкання складаецца з розных рэчаў. У нашым міні-музеі вы можаце ўбачыць:

Печ (1). У даўнія часы гаспадыні звалі яе Матуля або Пані, бо без яе ў хаце ніяк нельга было абыйсціся. Печ не толькі абагравала хату, на печы сушылі адзенне, абутак, у печцы пяклі хлеб, гатавалі ежу. Беларуская печ у зімовы час даўней была крыніцай святла. У ніжняй частцы печкі застаецца вольная прастора - падпечча. Яго выкарыстоўвалі для захоўвання пячнога інвентара: вілкаў, качаргі, саўкоў. Паверсе вусця ў беларускай печы размяшчаецца ляжанка.

Вілкі (2). Хатні  бытавы (пячны) інвентар. Лакальная назва – ухваты. Паўкруглы жалезны рычаг (ухват), насаджаны на доўгае драўлянае цаўё. Служыць для падхвату гаршкоў, чыгункоў, якія ставяць у печ або дастаюць з яе. У інтэр’еры хаты вілкі займаюць месца каля качарэжніку, разам з качаргой, чапялой і іншым пячным інвентаром.

Качарга (3) - гэта жалезны прут, сагнуты і, бывае, крыху расплюшчаны, як лапатка на канцы. Качаргою выграбаюць попел з печы, перамешваюць, рассоўваюць у бакі вуголле, каб паставіць на гарачы под чыгунок ці гаршок са страваю.

Покуць (4). Так называецца пачэснае месца ў хаце, не забытае Богам.   Покуць спрадвеку ачышчала і ўзвышала чалавека, рабіла яго лепшым. Прыходзіла свята, Каляды ці Вялікдзень, і на покуці першы садзіўся гаспадар, а злева ад яго астатнія.  Маліліся, успаміналі добрым словам дзядоў-прадзедаў, частаваліся.  Покуць – гэта кусочак храма ў хаце. Уверсе, пад самай столлю, вісяць абразы. Яны маўкліваю малітваю асвячаюць хату і жыццё людзей у гэтай хаце.Покуць прыгожа ўбіраецца. На абразы гаспадыня развешвала ўзорныя саматканыя ручнікі. На покуці мясціліся стол і лава. Стол (5) выконваў ролю своеасаблівага хатняга алтара, таму ставіліся да яго з павагай і дапусціць на стол ката лічылася вялікім грахом, бо тут заўсёды знаходзіліся хлеб ды соль. Святасць стала вызначалася яшчэ і тым, што на яго клалі  свечкі, ставілі святую ваду.

Посуд (6). Пасуду рабілі з гліны. Вельмі цікавыя назвы меў гэты посуд  і меў  рознае прызначэнне: гляк, міскі, слоікі, спарышы, збан, гарлач, гляк, гаршчок, лыжка, маслабойка.

Абрус (7). Настольнік, тканы, вязаны або плецены выраб, прызначаны для засцілання стала. Лакальная назва скацерка. Абавязковы атрыбут традыцыйнай сямейнай і каляндарнай абраднасці беларусаў (уваходзіў у пасаг нявесты, ім накрывалі стол на Каляды, Вялікдзень і іншыя святы). Апрача ўтылітарнай і абрадавай, выконваў важную ролю ў дэкаратыўным афармленні інтэр’ера хаты.

Недалека ад печы, звычайна знаходзілася месца  для адпачынку сям’і – ложак (8).

Люлька – калыска (9) - у куце адпачынку мацавалася на гнуткім пруце да бэлькі дзіцячая люлька-калыска. Над ёй маці заўсёды спявала свайму дзіцяткі калыханкі.

Кросны (10). Жанчыны ўсю зіму на іх ткалі. Ткалі  ручнікі, абрусы,  посцілкі, палатно, з якога потым шылі адзенне.  Напрыклад, жаночыя спадніцы.

Раней у інтэр’еры сялянскай хаты шафы не было. Адзенне складвалі ў вялікі куфар(11).

Сродкі музейнай педагогі дапамагаюць зрабіць адукацыйны працэс яркім і радасным у дашкольным перыядзе дзяцінства, вучыць дзяцей разумець  быт таго часу, мастацтва, родную мову.

ГОСУДАРСТВЕННАЯ СИМВОЛИКА РЕСПУБЛИКИ БЕЛАРУСЬ

Государственный герб Республики Беларусь

Государственный герб Республики Беларусь является символом государственного суверенитета Республики Беларусь.

Государственный герб Республики Беларусь представляет собой размещенный в серебряном поле зеленый контур Государственной границы Республики Беларусь, наложенный на золотые лучи восходящего над земным шаром солнца. Вверху поля находится пятиконечная красная звезда. Герб обрамлен венком из золотых колосьев, переплетенных справа цветками клевера, слева – цветками льна. Венок трижды перевит с каждой стороны красно-зеленой лентой, в средней части которой в основании Государственного герба Республики Беларусь в две строки начертаны золотом слова «Рэспубліка Беларусь».

Изображение Государственного герба Республики Беларусь помещается:

• на здании резиденции Президента Республики Беларусь, на зданиях палат Национального собрания Республики Беларусь, Совета Министров Республики Беларусь, Национального банка Республики Беларусь, Комитета государственного контроля Республики Беларусь, министерств, государственных комитетов и других республиканских органов государственного управления Республики Беларусь, на зданиях местных Советов депутатов, местных исполнительных и распорядительных органов, судов, органов Прокуратуры Республики Беларусь, на зданиях дипломатических и консульских представительств, торговых учреждений Республики Беларусь, находящихся за границей;в помещениях ряда других государственных учреждений;
• на печатях и бланках документов Президента Республики Беларусь, Парламента, Правительства, министерств, государственных комитетов Республики Беларусь и т.д.;
• на ценных бумагах, облигациях, почтовых марках и лотерейных билетах Республики Беларусь;
• на паспортах граждан Республики Беларусь, а также на дипломатических и других заграничных паспортах, выдаваемых гражданам Республики Беларусь;
• на пограничных столбах, устанавливаемых на Государственной границе Республики Беларусь, а также в пунктах пропуска через нее.

Государственный флаг Республики Беларусь

Государственный флаг Республики Беларусь является символом государственного суверенитета Республики Беларусь, представляет собой прямоугольное полотнище, состоящее из двух горизонтально расположенных цветных полос: верхней - красного цвета шириной в 2/3 и нижней - зеленого цвета в 1/3 ширины флага.

Около древка вертикально расположен белорусский национальный орнамент красного цвета на белом поле, составляющий 1/9 длины флага. Отношение ширины флага к его длине - 1:2. Флаг крепится на древке (флагштоке), которое окрашивается в золотистый (охра) цвет.

При церемониях и других торжественных мероприятиях Государственный флаг Республики Беларусь используется с наконечником ромбовидной формы с изображением пятиконечной звезды, аналогичной ее изображению на Государственном гербе Республики Беларусь. Наконечники изготавливаются из металла желтого цвета.

Государственный флаг Республики Беларусь поднимается или устанавливается:

• на здании резиденции Президента Республики Беларусь — постоянно;
• на зданиях Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь и Совета Республики Национального собрания Республики Беларусь — постоянно;
• на здании Совета Министров Республики Беларусь — постоянно;
• на зданиях органов Комитета государственного контроля Республики Беларусь — постоянно;
• на зданиях судов Республики Беларусь, местных исполнительных и распорядительных органов — постоянно, а над зданиями, в которых проводятся заседания местных Советов депутатов, местных исполнительных и распорядительных органов, — на время проведения заседаний;
• на зданиях, территориях и средствах передвижения дипломатических и консульских представительств, на зданиях торговых учреждений Республики Беларусь, находящихся за границей, на морских судах и других средствах передвижения, на которых в качестве официальных лиц находятся Президент Республики Беларусь, Председатель Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь, Председатель Совета Республики Национального собрания Республики Беларусь, Премьер-министр Республики Беларусь или другие лица, представляющие Национальное собрание Республики Беларусь или Совет Министров Республики Беларусь, — в порядке, определяемом Советом Министров Республики Беларусь;
• в помещениях для голосования — в дни выборов и референдумов;
• в войсковых частях Республики Беларусь согласно войсковым уставам;
• на пограничных заставах и пропускных пунктах (таможнях) Государственной границы Республики Беларусь;
• на морских судах, судах речного флота, зарегистрированных в Республике Беларусь;
• на спортивных аренах — во время проведения чемпионатов и первенств Республики Беларусь, международных спортивных соревнований с участием национальных сборных и во время награждения белорусских спортсменов — победителей международных соревнований;
• на других объектах по распоряжению Президента Республики Беларусь, по решению Национального собрания Республики Беларусь, Совета Министров Республики Беларусь, местных Советов депутатов, местных исполнительных и распорядительных органов.
• Государственный флаг Республики Беларусь может быть поднят также на церемониях и других торжественных мероприятиях, проводимых государственными и общественными органами, предприятиями, организациями и учреждениями, во время народных, трудовых, семейных праздников и в другие памятные дни.

Государственный гимн Республики Беларусь

Государственный гимн Республики Беларусь представляет собой музыкально-поэтическое произведение, исполняемое в случаях, предусмотренных Законом Республики Беларусь от 5 июля 2004 г. № 301-З "О государственных символах Республики Беларусь" и иными законодательными актами Республики Беларусь.   

Текст гимна
Словы М.Клімковіча, У.Карызны
Музыка Н.Сакалоўскага

Мы, беларусы - мірныя людзі,
Сэрцам адданыя роднай зямлі,
Шчыра сябруем, сілы гартуем
Мы ў працавітай, вольнай сям'і.

Слаўся, зямлі нашай светлае імя,
Слаўся, народаў братэрскі саюз!
Наша любімая маці-Радзіма,
Вечна жыві і квітней, Беларусь!

Разам з братамі мужна вякамі
Мы баранілі родны парог,
У бітвах за волю, бітвах за долю
Свой здабывалі сцяг перамог!

Слаўся, зямлі нашай светлае імя,
Слаўся, народаў братэрскі саюз!
Наша любімая маці-Радзіма,
Вечна жыві і квітней, Беларусь!

Дружба народаў - сіла народаў -
Наш запаветны, сонечны шлях.
Горда ж узвіся ў ясныя высі,
Сцяг пераможны - радасці сцяг!

Слаўся, зямлі нашай светлае імя,
Слаўся, народаў братэрскі саюз!
Наша любімая маці-Радзіма,
           Вечна жыві і квітней, Беларусь!      

Государственный гимн Республики Беларусь исполняется:

при вступлении Президента Республики Беларусь в должность – после принесения им Присяги;

при открытии и закрытии сессий Палаты представителей и Совета Республики Национального собрания Республики Беларусь;

во время официальной церемонии поднятия Государственного флага Республики Беларусь и иных официальных государственных церемоний;

во время проведения церемоний встреч глав иностранных государств, парламентов и правительств иностранных государств, посещающих Республику Беларусь с официальными визитами;

при официальных церемониях возложения венков главами иностранных государств, парламентов и правительств;

при проведении воинских ритуалов – в соответствии с общевоинскими уставами Вооруженных Сил Республики Беларусь;

при официальных церемониях во время спортивных соревнований на территории Республики Беларусь и за ее пределами – в соответствии с правилами организации этих соревнований.
 

Государственный гимн Республики Беларусь может исполняться:

при открытии памятников, памятных знаков и иных сооружений, посвященных знаменательным событиям в жизни Республики Беларусь, в честь знаменитых государственных, политических, общественных и военных деятелей, народных героев, деятелей науки, искусства и культуры;

при открытии и закрытии торжественных собраний, посвященных государственным праздникам Республики Беларусь;

во время торжественных собраний, проводимых государственными органами и иными организациями;

гражданами во время народных, трудовых, семейных праздников и других торжественных мероприятий при обеспечении необходимого уважения к Государственному гимну Республики Беларусь.

Источник: president.gov.by

Государственные праздники Беларуси, другие праздничные и памятные дни, отмечаемые в стране

День Конституции

15 марта 1994 года была принята Конституция независимой Республики Беларусь.

День единения народов Беларуси и России

Главный праздник Союзного государства Беларуси и России отмечается 2 апреля. Именно в этот день в 1996 году Президенты России и Беларуси Борис Ельцин и Александр Лукашенко подписали в Москве Договор о Сообществе Беларуси и России. Через год, 2 апреля 1997 года, был подписан Договор о Союзе Беларуси и России, который лег в основу процессов интеграции двух государств.

День Государственного флага Республики Беларусь и Государственного герба Республики Беларусь

2-е воскресенье мая – День Государственного флага Республики Беларусь и Государственного герба Республики Беларусь.

Праздник посвящен главным символам страны, которые воплощают идеи национального единства и являются важнейшими атрибутами суверенитета и независимости Беларуси.

День Победы

9 мая Беларусь празднует победу над фашизмом в Великой Отечественной войне (Второй мировой). В стране это одна из самых почитаемых дат, так как победа досталась огромной ценой – погиб каждый третий белорус.

Ветераны войны в Беларуси пользуются особым почетом, поэтому торжественные шествия ветеранов – главное праздничное мероприятие Дня Победы. Они проходят по всей стране.

День Независимости

В Беларуси День Независимости – главный государственный праздник. Он отмечается 3 июля – в день освобождения в 1944 году города Минска от немецко-фашистских захватчиков.

Главное мероприятие праздника – торжественный парад. В Минске он проводится на проспекте Победителей и напоминает о том, что белорусский народ ценой немыслимых потерь завоевал свободу страны, а также демонстрирует достижения суверенной Беларуси.

Праздники и памятные дни в Беларуси

1 января – Новый год.

7 января – Рождество Христово (православное).

23 февраля – День защитников Отечества и Вооруженных Сил Республики Беларусь. Хотя главные герои этого дня военнослужащие, в Беларуси он считается праздником всех мужчин.

8 Марта – День женщин. Праздник был учрежден вскоре после революции 1917 года. В современной Беларуси 8 Марта является праздником Весны и днем, когда чествуют женщин.

1 Мая – Праздник труда. День труда – один из популярных праздников в Беларуси. В этот день проводится множество концертов и других зрелищных мероприятий. Многие празднуют его, устраивая пикники.

7 ноября – День Октябрьской революции.

25 декабря – Рождество Христово (католическое).

Памятные дни

В Беларуси официально установлены памятные дни, в которые принято вспоминать жертв великих трагедий, отдавать дань уважения умершим.

День поминовения умерших (Радуница) – 9-й день после православной Пасхи. В этот день принято посещать кладбища, приводить в порядок могилы родственников и близких людей.

26 апреля – День чернобыльской трагедии.

22 июня – День всенародной памяти жертв Великой Отечественной войны.

Народные праздники

Наряду с официальными в Беларуси остаются популярными древние народные праздники, один из которых – Купалье. Он отмечается в ночь с 6 на 7 июля. Празднование сопровождается народными обрядами, песнями, хороводами. Обязательные атрибуты праздника – ритуальные прыжки через костер и купание.

Календарь праздничных и памятных дней, которые являются нерабочими в Беларуси

1 января – Новый год
7 января – Рождество Христово (православное)
8 Марта – День женщин
9-й день после православной Пасхи - Радуница
1 Мая — Праздник труда
9 Мая — День Победы
3 июля — День Независимости Республики Беларусь
7 ноября – День Октябрьской революции
25 декабря – Рождество Христово (католическое)

Абрады-сукупнасць традыцыйных умоўных дзеянняў, што сімвалічна выражаюць і замацоўваюць адносіны людзей да прыроды і паміж сабой, іх паводзены ў важных жыццёвых сітуацыях, якія сістэматычна паўтараюцца. Абрады — састаўная частка традыцыйна- бытавой культуры народа. Утрымліваюць у сабе элементы песеннага, харэаграфічнага, драматычнага, дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва. Зарадзіліся ў першабытным грамадстве, калі людзі імкнуліся заклінаннямі ўздзейнічаць на незразумелыя з’явы прыроды.
Абрады былі звязаны з гаспадарчай дзейнасцю, бытавымі ўмовамі, грамадскімі адносінамі і падзяляліся на каляндарна-вытворчыя (земляробчыя, паляўнічыя, жывёла гадоўчыя, рыбалоўныя), сямейна-бытавыя (вясельныя, радзіныя, пахавальныя), грамадскія і царкоўныя.

Большасць беларускіх абрадаў старажытнага паходжання ўзніклі на агульнай усходне-славянскай глебе. Старажытная абраднасць ляжыць у аснове калядавання, масленіцы, шчадравання, абрадаў купальскай ночы і інш. Многія абрады звязаны з культам продкаў (дзяды, радаўніца), расліннасці.

Асаблівасць беларускіх абрадаў — перапляценне ў іх аграрна-бытавых, язычніцкіх і хрысціянскіх элементаў. Царква імкнулася забараніць народныя абрады або прыстасаваць іх да патрэб рэлігійнага культу, асобным абрадам вяселля, радзін, пахавання і інш.. Надаць рэлігійны змест. Абрады ў аснове сваёй захавалі народную спецыфіку і нацыянальны каларыт, суправаджаемыя песнямі, танцамі, замовамі, карагодамі, пераапрананнямі (каза, жораў, дзед і інш.). У іх прысутнічаюць элементы тэатральнага дзеяння. 3 імі звязана сялянска-абрадавая паэзія.

3 цягам часу абрады страцілі першапачатковае значэнне, роля рэлігійных элементаў у іх паступова змяншалася, яны пераходзілі ў разрад гульняў, святочных забаў і захоўваліся пераважна ў вёсцы.

Абрады зямельныя. Цыкал замацованных звычаямі ўмоўных сімвалічных дзеянняў, звязаных з працоўным годам земляроба. Узніклі ў першабытнам грамадстве ў перыяд развіцця земляробства. У сувязі з пастаяннай паўторнасцю сельскагаспадарчых работ і прыстасованасцю іх да пэўных дат або перыядаў земляробчыя абрады прынята называць каляндарнымі. Падзяляюцца на зімовыя — звязаны са святкаваннем каляд, масленіцы, грамніц; вясновыя — гуканне вясны, першы выхад у поле; летнія — звязаны са святкаваннем купалля, зажынак, дажынак; восеньскія — са святкаваннем спаса, багача, пакроваў. Яны напоўнены песнямі, танцамі, шуткамі. Народныя традыцыі надавалі ім сваеасаблівы каларыт і нацыянальную спецывіку.

Многія элементы ў земляробчых абрадах страцілі ранейшае значэнне, бо менш звязаны з вытворчымі працэсамі, элементы міфалогіі ператварыліся ў сімвалы, характэрныя для гульняў. Новы змест і новае афармленне набылі традыцыйныя народныя абрады пачатку і заканчэння веснавых палявых работ. На змену традыцыйнай масленіцы прыйшлі Свята зімы, Праводзіны зімы.

Святы - сукупнасць звычаяў і абрадаў. Узніклі ў першабытнам грамадстве. Былі звязаны з каляндарным (гуканне выясны, грамніцы) ці зямельнымі цыкламі. Падзяляюцца на рэлігійныя, сінкрэтычныя і безрэлігійныя. Рэлігійныя святы — царкоўныя, у прыватрасці хрысціянскія (раство Хрыстова). Сінкрэтычнымі святамі (мелі рэлігійныя і безрэлігійныя элементы) былі традыцыйныя каляндарная народныя святы (каляды, масленіца, купалле і інш.). Да безрэлігійнай часткі народных свят належылі шматлікія гульні, асабліва на каляды, масленіцу, купалле. У час народных свят спявалі народна-каляндарныя і сямейныя песні, выконвалі творы народнай харэаграфіі. У народна-каляндарных святах, асабліва ў калядах, ёсць элемент Народнага тэатра, а рэлігійныя элементы звязаны са старажытна абрадавымі дзеяннямі. Значная частка рэлігійных элементаў з’явілася пад уплывам царквы, якая да народных свят прымыкоўвала хрысціянскія (да каляд раство Хрыстова, да валачобнага свята — Вялікдзень, да купалля — свята Іаана Прадцеча). У другой палове 19 ст.- пачатку 20 ст. роля рэлігійных элементаў у народных святах паступова змяншалася. Некаторыя з іх, асабліва старыя абрадавыя дзеянні, сталі безрэлігійнымі тэатралізаванымі дзеяннямі, святочнай забавай.

Стрэчанне ці грамніцы — гуканне вясны. Гэтае свята ўвабрала ў сябе вобраз зімы і лета ў песенных гуртах, якія спрачаюцца паміж сабой песнямі.

Масленка. Святкуецца на восьмы дзень перад Вялікаднем. Гэта свята пачыналіся запускі, якія заканчвалі калядны мясаед.

Гуканне вясны. Гэтае свята характэрна для Усходней Беларусі. Як і масленкавыя абрады песні і карагоды адбываліся на горках, бо так было бліжэй да неба. Кульмінацыя гэтага свята дасягалася 7 красавіка, калі адбываліся непасрэдна рытуальныя дзеянні і працягваліся да таго моманту, як узаруць поле.

Саракі. Свята прыпадае на 22 сакавіка. Яно адзначае дзень веснавого раўнадзенства. 3 гэтым святам канчаткова прыходзіць вясна.

Камаедзіца. Гэтае свята прыйшло з глыбокай старажытнасці. Адзначаецца перад Звесткаваннем. На гэта свята пакланяліся мядзведзю.

Вялікдзень. Гэтае свята лічыцца найвялікшым каляндарным святам. Яно складае выключную адметнасць, самабытнасць беларускага абрадава-святочнага каляндара.На гэта свята сутракалі Новы Год па сонечнаму календару. Святкавалася ў дзень вяснавога раўнадзенства. Потым стала перасоўным ад 4 красавіка да 8 мая. Апошняя нядзеля перад святам была Вербная нядзеля. У царкву заносілі галінкі вярбы, якія асвяшчалі святой вадой. Потым прынасілі дамоў і з’ядалі па аднаму пухірку, каб абараніцца ад маланкі, а рэшткі вярбы захоўвалі да наступнай Вербніцы.

Наўскі Вялікдзнь. Адзначаўся ў чысты чацвер, як частка агульнакаляндарнай традыцыі ўшанавання дзядоў. Гэтае свята больш вядома пад назвай Радауніца свята ўшанавання памерлых.

Юр’я. Свята адзначалася 5 траўня. На ім ушаноўвалі сімвал парадку, вясны, росквіту прыроды. На лузе дзяўчаты выбіралі самую прыгожую, апраналі яе русалкай і надзявалі ёй вянок, вадзілі вакол яе карагоды і спявалі. На гэтае свята існуе шмат прыказак, прыкмет. Вось адна з іх:» Як дождж на Юр’я, то будзе хлеб у дурня.»

Зялёныя святкі. Свята найвышейшага росквіту прыроды. Вядома пад назвай Сёмухі, Тройцы. Святкуецца гэтае свята на семым і восьмым тыдні пасля Вялікадня. Гэтае свята з’яўляецца гімнам маці-прыродзе.

Купалле. Святкуецца з 6 на 7 ліпеня. Гэтае свята насычана прыгожымі язычніцкімі звычаямі і святкуецца ў гонар летняга сонца звароту. Сутнасць гэтага свята засталася некранутай да нашых дзён. Увасабленнем былі ачышчальныя вогнішчы, ачалавечаны вобраз жанчыны Купалы і нават яго дочкі.

Жніво. Гэтае свята з’яўляецца самым працяглым комплексам рытуалаў. Пачынала святкавацца ад 12 ліпеня да 27 верасня. Жніўныя абрады складалі аснову самай цяжкай працоўнай дзеі.

Пакровы. Адзначалісы ад 14 кастрычніка да 27 кастрычніка. На гэтае свята размярковываліся дні паміж дзяўчатамі, а 27 кастрычніка па надвор’ю меркавалі аб характары будучай жонкі, і называлі гэты час Дзівочым летам. На гэтае свята ў прыродзе адбываўся пераломны момант ад лета да зімы. «Прыйшла Пакрова і пытае, ці да зімы гатова.» Пачынаючы з гэтага свята, моладзь пачынала збірацца на вячоркі, а хатнія справы спраўляліся з песнямі.

Дзяды. Кожны дзень тыдня меў сваё значэнне. Так субота мела быць днём ушанавання дзядоў, усіх памерлых. У гэты дзень кожны павінен быў успомніць лепшыя рысы прашчураў, аддаць ім належную павагу.

Зімовыя святкі. Пачыналіся посля постнай куцці (6 студзеня) і завяршаліся да Вадахрышча (19 студзеня). На гэтае свята адбываліся сапраўдныя тэатралізаваныя беларускія народныя карнавалы.Пачыналіся зімовыя святкі з Каляд (7 студзеня), якія былі ў гонар зімоваго сонцазвароту і каляднага месаеду пасля Піліпаўскага посту. На гэты язычніцкі абрад наслаівалася хрысціянскае свята нараджэнне Хрыстова- свята Раства. Неад’емным рытуалам з’яўляецца ўшанаванне продкаў-дзядоў. Гэтаму прысвячалі тры ўрачыста-шанавальныя куцці: перадкалядная посная, багатая- шчодрая і вадзяная. Гэтая дзея цягнулася ад 25 снежня да 2 студзеня.

Источники: forum.in-ku.com

Якуб Колас: "Ніякае багацце людзей не бывае даражэйшым за іх родную мову."

Янка Купала: "Магутнае слова, ты, роднае слова! Са мной ты на яве і ў сне, душу мне затрэсла пагудкаю новай, ты песень наўчыла мяне".

Іван Мележ: "Мова — гэта вялікі народны скарб. Яе нельга не паважаць, як нельга не паважаць родны народ."

Змітрок Бядуля: "Не саромся, беларус, гаманіць па-свойму — на роднай мове бацькоў і дзядоў сваіх. Шануй сваю мову, шануй свае песні, свае казкі, звычаі і ўсё роднае — гэта спадчына дзядоў і вялікі нацыянальны скарб. Толькі тады цябе ўсе будуць шанаваць як чалавека, калі сам сябе будзеш шанаваць — калі не адкінеш свайго нацыянальнага ўласнага багацця. А першы скарб нацыянальны — гэта родная мова."

Скарбы мовы, скарбы пазнання, скарбы навакольнага свету расчыняюцца тым, хто шчыра любіць і глыбока вывучае родную мову, літаратуру, культуру.

Хтось, магчыма, не вывучаў мову ў школе ці не карыстаецца ёю ў жыцці, пакуль ведае абмежаваную колькасць слоў, але ж хоча узбагаціць слоўнікавы запас і зацікавіць астатніх. Дзесьці ж трэба пачынаць!

Можна пачаць з прывітання ці развітання па-беларуску. 

Да ўніверсальных вітанняў належаць: вітаю, прывітанне, здрастуйце, добрага здаровейка. Ці вітальныя выразы ў дачыненні да часу: добрай(-ае) раніцы,   дабранак, добры дзень (дзянёк), добры вечар (вечарок), добрай ночы (ночкі). 

Формы развітання: да пабачэння, да сустрэчы, да скорага, шчасліва заставацца, заставайцеся здаровыя, бывайце здаровыя, шчаслівай дарогі або лёгкай дарогі.

Ветлівасць

Ветлівымі словамі дарослыя і дзеці карыстаюцца амаль штодня. Давайце праверым свае веды і пакажам прыклад ветлівых паводзін дзецям:

Дзякуем

Сардэчна дзякую! Я ўдзячны (удзячна) Вам! Дзякуй за дапамогу! Дзякуй за ўсё!

Просім прабачэння

Прабачце, калі ласка! Я прашу прабачэння! Вельмі шкадую, што нарабіў Вам клопату. Не сярдуйце, так атрымалася. Даруйце, мне вельмі непрыемна.

Радуемся

Вельмі добра! Цудоўна! Выдатна! Вось здорава! Якое шчасце! Вось гэта навіна! Мне вельмі прыемна! Я задаволены (задаволена)! Вы мяне ўзрадавалі! Мне гэта даспадобы! Гэта самая шчаслівая хвіліна ў маім жыцці! Я вельмі рады (рада)!

Жадаем

Жадаю шчасця! Каб Вы здаровы былі і радаваліся! Хай Вас Бог беражэ! Хай Вам шчасціць! Хай будуць здаровы Вашы родныя! Расці дужы (дужая) ды вялікі (вялікая)! Хай здзейсняцца ўсе спадзяванні! Бывайце здаровы, жывіце багата! Добрай дарогі! Хай усё будзе добра! Хай Вам лёс не здрадзіць!

Імёны

Для бацькоў імя сына ці дачкі — самае пяшчотнае і мілагучнае. Кожнае дзіця любіць, каб да яго звярталіся неяк асабліва. Камусьці падабаюцца памяншальныя ласкавыя формы імя, камусьці — толькі поўныя. Дзецям будзе цікава на некалькі хвілін акунуцца ў мінулае нашай краіны і даведацца, якія імёны існавалі раней.

 Прапануем Вам беларускія сайты

па адукацыі, выхаванні і развіцці нашых дашкалят!

"Вясёлка" - часопiс для дзяцей i iх бацькоў

http://www.veselka.by

"Буся" - чытанка-маляванка для дашкольнікаў

http://www.veselka.by

Народныя казкі для дзетак ад ЮНІСЕФ

https://kazki.unicef.by

Вершы.ru - нацыянальны паэтычны партал, на якiм вы знойдзеце вершы для дзяцей на беларускай мове.

http://www.vershy.ru/category/vershy-dlya-dzyatsei

Казкi беларускiя

http://kazki.by

Безумоўна, аснова выхавання чалавека закладваецца ў сям'і. Патрыятычнае выхаванне, цікавасць да духоўнага пачатку нашага жыцця таксама павінны пачынацца ў сям'і. Але ўмоў для гэтага сёння, на жаль, мала. І справа тут не ў адсутнасці ў бацькоў часу для педагагічных гутарак са сваімі дзецьмі, а ў нашым жаданні ахаваць іх ад цяжкіх задач, працы, духоўных высілкаў. Кожная сям'я - гэта свой замкнёны свет і сваё жыццё, свае радасці і смутку, клопаты і традыцыі, свой побыт. .

      У сучаснай сям'і вялікую частку часу дзіця мае зносіны з мамай. Менавіта з ёй складаюцца даверныя адносіны, абмяркоўваюцца трывогі, пытанні, патрэбы. Аднак для дзяцей не менш важна і зносіны з татам. Чым часцей бацька мае зносіны з дзіцем, тым больш цеснымі становяцца эмацыйныя сувязі, а чым раней бацька далучаецца да догляду за малым, тым мацней і глыбей яго бацькоўскія пачуцці.       Устаноўлена, што ў сем'ях, у якіх бацькі марнуюць шмат часу на размовы, гульні з дзецьмі, дзеці лепш развіваюцца. Аднак даказана, што дзеці, пазбаўленыя магчымасці мець зносіны з бацькамі або з адным з іх, валодаюць падвышанай адчувальнасцю, маюць цяжкасці ў наладжванні кантактаў з аднагодкамі. Сур'ёзную небяспеку для развіцця дзіцяці ўяўляе адсутнасць эмоцый, ласкі, цеплыні пры хай нават і паўнавартасным задавальненні яго фізіялагічных патрэбаў. Толькі сталыя зносіны бацькоў з дзіцем спрыяе ўсталяванню глыбокіх эмацыйных сувязяў, нараджае ўзаемную радасць.     Выхаванне дзяцей у любові і павазе да бацькоў, шанаванні продкаў - адна з вядучых ідэй педагогікі. Іншая ідэя - гадаваць будучага сем'яніна з малых гадоў шляхам фарміравання станоўчых маральных якасцяў (працавітасці, памяркоўнасці, падатлівасці, стараннасці, сціпласці, сумленнасці).      Спецыяльныя сацыялагічныя і псіхолага-педагагічныя даследаванні паказалі, што сям'я і дзіцячы сад, маючы свае асаблівыя функцыі, не могуць замяніць адзін аднаго і павінны ўзаемадзейнічаць ў імя паўнавартаснага развіцця дзіцяці.                                              

 Парады для бацькоў

      Калі ў дзяцінстве дзіця адчуваў пачуццё жалю да іншага чалавека, радасць ад добрага ўчынку, гонар за сваіх бацькоў, захапленне ад судотыку з выдатным подзвігам, ён набыў эмацыйны вопыт. Тым самым будуць пабудаваны шляху для асацыяцый эмацыйнага характару, а гэта з'яўляецца асновай, падмуркам больш глыбокіх пачуццяў, умовай паўнавартаснага развіцця чалавека.

• Выхаванне маленькага патрыёта пачынаецца з самага блізкага для яго - роднай хаты, вуліцы, дзе ён жыве, дзіцячага саду.

• Звяртайце ўвагу дзіцяці на прыгажосць роднага горада

• У час прагулкі раскажыце, што знаходзіцца на вашай вуліцы, пагаворыце пра значэнне кожнага аб'екта.

• Дайце ўяўленне аб рабоце грамадскіх устаноў: пошты, крамы, бібліятэкі і г.д. Паназірайце за працай супрацоўнікаў гэтых устаноў, адзначце каштоўнасць іх працы.

• Разам з дзіцем прымайце ўдзел у працы па добраўпарадкаванні і азеляненні свайго двара.

• Пашырайце уласны кругагляд • Вучыце дзіцяці правільна ацэньваць свае ўчынкі і ўчынкі іншых людзей.

• Чытайце яму кнігі пра радзіму, яе героях, пра традыцыі, культуры свайго народа

• Заахвочвайце дзіцяці за імкненне падтрымліваць парадак, прыкладныя паводзіны ў грамадскіх месцах.

Самые яркие страницы белорусской истории, уникальная природа, самобытная культура и личности, изменившие мир…

Национальный парк «Припятский» – единственное место на планете, где существуют первобытные пойменные дубравы. 

В национальном парке практически в первозданном состоянии сохранились уникальные пойменные ландшафты Белорусского Полесья – с дюнами, котловинами и ложбинами, где среди дубрав и ясенников расположено более 30 озер. На Полесье также сохранились самые большие естественные болота в Европе. Наиболее крупные из них – Званец (150 кв. км) и Дикое (80 кв. км).

Беловежская пуща – самый крупный древний лес Европы.

Сведения о пуще встречается еще у античного историка Геродота (5 в. до н.э.) и в Ипатьевской летописи (983 г.). В конце XIV в. великий князь Великого княжества Литовского Ягайло объявил пущу заповедной и установил запрет на охоту. Древний лес охраняется уже 600 лет. В Беловежской пуще насчитывается около 2 тысяч деревьев-великанов. Некоторые из них появились еще до открытия Колумбом Америки! Беловежская пуща включена в список всемирного наследия ЮНЕСКО.

Несвиж - принадлежал одному из богатейших в Европе роду Радзивиллов

Многим в своем неповторимом облике Несвиж обязан творениям итальянского архитектора Яна Джаванни Марии Бернардони. По его проектам в XVI веке возведены замок и фарный костел Божьего тела – первое на территории Речи Посполитой сооружение в стиле барокко. В храме находится один из крупнейших в Европе некрополь княжеского рода, насчитывающий 102 саркофага членов семьи Радзивиллов. Несвижский замок включен в список всемирного наследия ЮНЕСКО.

В Беларуси обитает крупнейшая в мире популяция зубров

 Эти животные самые тяжёлые и крупные наземные млекопитающие на европейском континенте, последние европейские представители диких быков. Микола Гусовский написал свою знаменитую «Песню про зубра» по заказу Папы Римского Льва X, который хотел услышать правдивое поэтическое слово про охоту на зубров. Наибольшее количество зубров обитает в Беловежской пуще.

Один из трех восточнославянских софийских соборов находится в Беларуси

Этот монументальный памятник архитектуры построен в Полоцке между 1044–1066 годами при князе Всеславе Брячиславиче, прозванном Чародеем, как символ равенства с самыми влиятельными древнерусскими городами – Киевом и Новгородом, где также были возведены соборы в честь святой Софии.

Белорусы одними из первых в Европе, еще в 1517 году, имели свою печатную Библию

Белорусский первопечатник Франциск Скорина свою издательскую деятельность начал в Праге, где напечатал 23 иллюстрированные книги Библии в переводе на старобелорусский язык. В начале 1520-х годов переехал в Вильно и основал типографию. В ней напечатаны «Малая подорожная книжица» и Апостол. Ренессансные издания Скорины выделяются высоким качеством печати, своеобразными иллюстрациями и гравюрами, шрифтом и другими компонентами издательской эстетики и мастерства.

Четырнадцать Нобелевских лауреатов имеют белорусские корни

Эта самая престижная международная премия существует уже более 100 лет и за это время была вручена представителям самых разных стран. Имена многих нобелевских лауреатов с белорусскими корнями известны сейчас всему миру. Это, в частности, лауреаты Нобелевской премии по экономике, химии и физике – Жорес Алфёров, Саймон Кузнец, Аарон Клуг; лауреаты Нобелевской премии мира – Ицхак Рабин, Менахем Бегин и Шимон Перес.

Уроженец Беларуси Тадеуш Костюшко – национальный герой Беларуси, Польши и США

Тадеуш Костюшко за свою блистательную карьеру был соратником отца-основателя США Вашингтона и национального героя Франции Лафайета, получал предложения о сотрудничестве от французского императора Наполеона I и русского царя Александра I, но отказал им. Костюшко стал активным участником многих значимых исторических событий: в 1776–83 годах добровольно участвовал в войне за независимость США; в 1794 году возглавил национально-освободительное восстание в Речи Посполитой.

Партизанское движение в Беларуси в годы Второй мировой войны было самым мощным в Европе

Уже в 1943 году партизаны контролировали около 60% территории республики. На территории Беларуси в годы Второй мировой войны действовал самый крупный в Европе еврейский партизанский отряд, организованный братьями Бельскими. О реальных событиях, связанных с деятельностью отряда, рассказывает фильм американского режиссера Эдварда Цвика по сценарию Клея Формана «Сопротивление», премьера которого прошла в январе 2009 года.

Реликвию белорусов – слуцкие пояса – ткали только мужчины

И носили пояса только мужчины и даже повязывать владельцам помогали только мужчины. Ходило поверье, что если женская рука коснется драгоценных нитей, ткань потускнеет и пояс можно будет сразу выбросить. Знаменитые пояса выпускала не только слуцкая мануфактура. Но даже во Франции в Лионе пояса делали «по типу слуцких» и даже ставили «слуцкую» метку.

Источник: belarus.by

Казкі чытаем - мову вывучаем!

Вясёлка - часопіс дзяцінства!